یوسی کوهن، رئیس سابق موساد، روز یکشنبه، ۲۸ مه (۷ خرداد)، گفت توافق جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی سد راه احتمال عادیسازی روابط این کشور عربی با اسرائیل نخواهد شد.
کوهن که در همایش «موسسه مطالعات امنیت ملی» در اورشلیم سخن میگفت، تاکید کرد عادیسازی روابط ریاض و تلآویو «لازم و ممکن» است. کوهن که از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱ رئیس موساد بود، در سخنان خود کوشید از شیوه تفکر شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی و نخستوزیر این کشور، بگوید. کوهن دیدار خود را با شاهزاده بن سلمان تایید نکرد؛ هرچند، در سال ۲۰۲۲ نهادهای ممیزی نظامی اسرائیل به رسانههای این کشور اجازه دادند که خبر این دیدار را منتشر کنند.
کوهن بهطور مفصل از شاهزاده بن سلمان و نگرش او سخن گفت. به باور این چهره اسرائیلی، شاهزاده بن سلمان در توافق با جمهوری اسلامی ایران و چین، نمیخواست علیه اسرائیل اقدام کند و قصدش این بود که به آمریکا نشان دهد صبرش از برخورد بد واشنگتن به سر آمده است. کوهن گفت شاهزاده بن سلمان میخواست نشان دهد ریاض غیر از آمریکا، گزینههای دیگری هم دارد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
رئیس سابق موساد گفت اسرائیل نباید نگران توافق تهران و ریاض باشد و از آن به نتیجهگیریهای اشتباه برسد. بهگفته او اسرائیل باید «خودش را در جای عربستان سعودی فرض کند» و متوجه باشد که دست یافتن به عادیسازی روابط با اسرائیل، زمان میبرد و بلافاصله ممکن نیست. او گفت عربستان سعودی در جایگاه کلیدددار مکه و مدینه، باید محتاط عمل کند و «همیشه به این فکر باشد که آیا جهان مسلمانان، آنها را در صورت پیشروی روابط با اسرائیل، خواهد بخشید یا نه». کوهن در ادامه افزود عربستان سعودی و اسرائیل هر دو «رهبرانی شجاع دارند که میدانند چطور میشود به عادیسازی رسید». در زمان دستیابی به «توافق ابراهیم»، این چهره اطلاعاتی در مسند ریاست موساد بود و نقش مهمی در این توافق داشت. به موجب این توافق، اسرائیل روابط خود را با چهار کشور امارات متحده عربی، بحرین، مراکش و سودان عادیسازی کرد.
رانن لوی، مدیرکل وزارت خارجه اسرائیل، که او هم نقش مهمی در «توافق ابراهیم» داشت، نیز در این همایش سخن گفت. او ابراز امیدواری کرد و گفت آمریکا روی موج عادیسازیها سرمایهگذاری کرده است. لوی همچنین گفت اخیرا با وساطت یک کشور اروپایی، با نمایندگان یک کشور آفریقایی دیدار کرده است.
تامیر هایمن، مدیرعامل «موسسه مطالعات امنیت ملی» اسرائیل، نیز با این ارزیابی موافقت کرد که روابط ریاض و تهران سد راه روابط ریاض و تلآویو نخواهد بود. او یادآوری کرد که ابوظبی نیز روابط خود را با تهران ترمیم کرده است، اما همچنان با اسرائیل رابطه دارد. هایمن گفت که سدراه اصلی، مسئله فلسطین است که باید حل شود. او گفت: «سعودیها و [کشورهای حاشیه] خلیج فارس به گرایشهای کاهش تنش در منطقه توجه دارند و شاید ما بتوانیم از این اوضاع استفاده کنیم تا به افکار جدیدی برسیم و به تغییراتی بزرگ با فلسطینیها دست یابیم.»